به عنوان یک اقدام ایمنی، در جادهها از موانعی تحت عنوان نیوجرسی بتنی استفاده ميشود. این قطعات را هم به منظور محافظت ماشینها از برخوردهای شدید با هم و هم برای جلوگیری از پرت شدن آنها به درون درهها در حین منحرف شدن خودرو به کار می برند. در بسیاری از مواقع شاهد قرار گرفتن یک خط ممتد از نیوجرسی بتنی در طول جاده هستیم. این کار را در بزرگراهها برای این انجام میدهند که مرز میان دو طرف جاده به طور واضح مشخص باشد.
پس به طور کلی میتوان گفت که بهکارگیری این محصول در جادهها منجر به بالا رفتن ایمنی و امکان کنترل رخدادهای ناگوار میشود. اما علاوه بر این، میتوان کاربردهای فراوان دیگری نیز برای دیوار نیوجرسی برشمرد که در ادامهی این نوشتار با همهی آنها آشنا می شویم. اما پیش از هر چیز به معرفی پیشینه و خاستگاه این محصول میپردازیم.
چرا نام این محصول بتنی، نیوجرسی است؟ (تاریخچهی محصول)
طراحی و ساخت نیوجرسی بتنی (جداکنندهی نیوجرسی یا همان New Jersey barrier و یا دیوار نیوجرسی یا همان New Jersey wall) اولین بار در سال 1950 و برای استفاده در بزرگراههای ایالت نیوجرسی آمریکا صورت پذیرفت. از همین رو در سراسر جهان این محصول با نام فوق شناخته میشود.
چون این محصول سیمانی رنگ است و مواد اولیهی سازندهی آن شباهت فراوانی با بلوکهای سیمانی دارد، در ایران به آن بلوک نیوجرسی نیز گفته میشود.
البته انواع نیوجرسی پلاستیکی و پلی اتیلنی نیز تولید میشوند و کاربردهای مخصوص به خود را دارند. اما به طور کلی طراحی این محصولات به گونهای است که در صورت برخورد ماشین با آنها، علاوه بر اینکه آسیب و خسارت کمتری به خودرو وارد میشود.
با توجه به طراحی خاص نیوجرسی و انحنای موجود در آن – مانع عبور خودرو به سمت دیگر جاده میشود. در واقع طراحی این محصول به دست موسسهی فناوری استیونز انجام شد و انحنای موجود در نیوجرسی بتنی، کاملا مهندسی شده است.
ساختار و ترکیبات نیوجرسی بتنی و استانداردهای ساخت آن
ساختار نیوجرسی بتنی عبارت است از ترکیبی از موارد زیر:
- آب تمیز (بدون هر گونه آلیاژ و موادآلی، قلیایی و اسیدی)
- سنگدانههای ترکیبی شن و ماسه
- سیمان تیپ یک و دو
- افزودنیهای پودری و افزودنیهای مایع
- میلگردهایی که دارای مقاومت کششی بالا هستند
- مفصلهای تعریفی
ترکیب کردن همهی این موارد طبق اصول و استانداردهای خاص و گذر از مراحل کنترل کیفی، قطعهای محکم و دارای مقاومت بالا را به وجود میآورد که کاربرد اصلی آن امنیت، محافظت و جداسازی است.
استانداردهایی که برای مواد مورد استفاده در نیوجرسی بتنی تعریف شدهاند، به شرح زیر میباشند:
- سیمان: باید مطابق با ویژگیهای سیمان پرتلند تیپ یک و دو به شمارهی 398 ایران باشد.
- سنگدانه: سنگدانههای به کار رفته در این محصول مطابق استانداردهای ملی ایران میتواند یکی از موارد ماسه، شن عدسی و یا شن بادامی باشد.
- آب: آب استفاده شده در این محصول نباید قلیایی، اسیدی و یا حاوی مواد آلی باشد. بلکه باید مطابق با مادهی 14748 آیین نامهی بتن ایران باشد.
- میلگرد: به کار بردن میلگرد در این محصول به منظور افزایش استحکام بتن صورت میگیرد. میلگرد استاندارد برای نیوجرسی بتنی، A3 است که از مقاومت کششی 400 مگاپاسکال برخوردار است.
- افزودنی: جهت صاف بودن سطح این محصول، افزودنیهای پودری یا مایع مخصوص، در ترکیبات آن به کار میرود.
- مفصل: مانند میلگردها، مفصلها نیز باید مقاومت کششی بالایی جهت تحمل ضربات سنگین را داشته باشند.
اندازه و ابعاد نیوجرسی بتنی
نیوجرسی بتنی را در انواع و اقسام اندازههای مختلف تولید میکنند. بسته به محلی که قرار است این موانع در آنجا قرار داده شود، از اندازههای مختلف استفاده میکنند. مثلا گاهی پیش میآید که شهرداریها برای پلمپ یک مغازه یا مکان دیگر از نیوجرسی بتنی استفاده میکنند.
قطعهی پیشساختهای که در این حالت به کار میگیرند، با قطعات به کار رفته در جادهها متفاوت است. به عنوان مثال میتوان به تشریح چند نمونه از این محصولات پرداخت.